Infoholizm - czy grozi ci uzależnienie - część II
Przyczyny uzależnienia bardzo często są związane z samym uzależnionym i jego osobowością, większe prawdopodobieństwo wpadnięcia w nałóg istnieje, kiedy występuje u osób lęk przed odrzuceniem, problemy w zakresie komunikacji interpersonalnej, niski poziom inteligencji emocjonalnej, skłonność do pesymistycznego myślenia czy niska samoocena. Zastanawiając się jednak nad przyczynami, pod uwagę należy wziąć zarówno czynniki wewnętrzne jak i zewnętrzne.
Czy grozi Ci Infoholizm?
K. S. Young opracowała test diagnostyczny, który po przeprowadzeniu pozwala stwierdzić możliwość uzależnienia. Pięć pozytywnych odpowiedzi na poniższe pytania daje wynik wskazujący na zagrożenie uzależnieniem.
TEST UZALEŻNIENIA OD INTERNETU
- 1. Czy czujesz się zaabsorbowany Internetem do tego stopnia, że ciągle rozmyślasz o odbytych sesjach internetowych i/lub nie możesz doczekać się kolejnych sesji?
- 2. Czy odczuwasz potrzebę zwiększenia ilości czasu spędzanego w Internecie, aby uzyskać większe zadowolenie (mieć więcej satysfakcji)?
- 3. Czy podejmowałeś wielokrotnie nieudane próby kontrolowania, ograniczania lub zaprzestania korzystania z Internetu?
- 4. Czy odczuwałeś wewnętrzny niepokój, miałeś nastrój depresyjny albo byłeś rozdrażniony wówczas, kiedy próbowałeś ograniczać lub przerwać korzystanie z Internetu?
- 5. Czy zdarza Ci się spędzać w Internecie więcej czasu niż pierwotnie zaplanowałeś?
- 6. Czy kiedykolwiek ryzykowałeś utratę bliskiej osoby, ważnych relacji z innymi ludźmi, pracy, nauki albo kariery zawodowej w związku ze spędzaniem zbyt dużej ilości czasu w Internecie?
- 7. Czy kiedykolwiek skłamałeś swoim bliskim, terapeutom albo komuś innemu, w celu ukrycia własnego nadmiernego zainteresowania Internetem?
- 8. Czy używasz Internetu w celu ucieczki od problemów albo w celu uniknięcia nieprzyjemnych uczuć (np. poczucia bezradności, poczucia winy, niepokoju lub depresji)?
Należy jednak podkreślić, że powyższy test został przygotowany w połowie lat 90. ubiegłego stulecia, a rozstrzygnięcie jest bardzo uogólnione.
Kto jest podatny na Infoholizm?
Przyczyny uzależnienia bardzo często są związane z samym uzależnionym i jego osobowością, większe prawdopodobieństwo wpadnięcia w nałóg istnieje, kiedy występuje u osób lęk przed odrzuceniem, problemy w zakresie komunikacji interpersonalnej, niski poziom inteligencji emocjonalnej, skłonność do pesymistycznego myślenia czy niska samoocena. Zastanawiając się jednak nad przyczynami, pod uwagę należy wziąć zarówno czynniki wewnętrzne jak i zewnętrzne.
Do wewnętrznych czynników stanowiących przyczyny nałogu należą:
- - problemy dzieci i młodzieży z własną osobowością
- - problemy z którymi człowiek nie może sobie poradzić
- - predyspozycje charakterologiczne (niska samoocena, niedojrzałość emocjonalna, negatywny wizerunek siebie, nieporadność w sytuacji stresu)
Do zewnętrznych czynników należą:
- - środowisko rodzinne, w tym błędy wychowawcze, m.in. brak więzi emocjonalnych, brak kontroli, źle zaplanowany czas wolny, częste awantury i zła atmosfera w domu czy brak poczucia bezpieczeństwa,
- - środowisko szkolne: nadmierne obciążenie lekcjami (np. programy nieodpowiadające poziomowi intelektualnemu), słaba więź ze szkołą, poczucie „inności”, „niższości”, brak w programach oświatowo-wychowawczych treści uwzględniających problematykę uzależnień od mediów,
- - środowisko rówieśnicze: nieprawidłowe relacje pomiędzy rówieśnikami, niepewność własnej atrakcyjności, nieumiejętność komunikowania się z innymi.
Jak przeciwdziałać?
- 1. Plan to podstawa. Możesz zrobić plan dnia i konsekwentnie przestrzegać wytyczonego harmonogramu. Miejsce na pracę przy komputerze określ w konkretnych godzinach.
- 2. Pamiętaj o przerwach.
- 3. Rozwijaj u siebie różne formy zainteresowań.
- 4. Wyjdź z domu i spotkaj się ze znajomymi. Taka forma kontaktu będzie o wiele ciekawsza niż spotkanie w sieci.
- 5. Uświadom sobie niebezpieczeństwo przymusowego korzystania z Internetu czy z komputera.
Literatura:
- L. Szawdyn, Co to znaczy być uzależnionym od Internetu, „Magazyn Internetowy WWW”, 2/1999
- K. S. Young, Pathological Internet Use: A Case that Breaks the Stereotype, Psychological Reports, 1996
- K. Kaliszewska, Nadmierne używanie Internetu. Charakterystyka psychologiczna. Wyd. Naukowe UAM, Poznań